Morfologia krwi jest zautomatyzowanym badaniem komórek krwi, które powinno wykonywać się raz w roku. Badanie to dostarcza nam informacji dotyczących krwinek białych (WBC), czerwonych (RBC) i płytek krwi, w tym ich liczby, rodzaju, wielkości.
WBC (liczba białych krwinek)
Zadaniem krwinek białych jest ochrona organizmu przed bakteriami, wirusami i grzybami. Głównym parametrem układu białokrwinkowego jest wartość WBC- całkowita liczba krwinek białych. Zwiększenie ponad normę to sygnał, że w organizmie toczy się infekcja lub mamy do czynienia z miejscowym bądź uogólnionym stanem zapalnym. Zmiany w liczbie WBC obserwowane są w zespołach hematologicznych.
PLT (płytki krwi)
Płytki krwi pełnią ważną rolę w procesie krzepnięcia krwi. Gdy doznamy urazu, gromadzą się w miejscu uszkodzenia naczynia, tworząc czop. Ich zbyt mała ilość może prowadzić do krwawień. Przejściowe obniżone wartości płytek krwi obserwuje się na skutek działania leków przeciwbólowych, przeciwgorączkowych i antybiotyków. U ok. 0.2 % zdrowych pacjentów obserwuje się zjawisko tzw. małopłytkowości rzekomej, czyli agregacji płytek pod wpływem antykoagulantu. Zjawisko to jest skutkiem wystąpienia we krwi pacjenta przeciwciał zlepiających płytki. Przeciwciała ujawniają się dopiero pod wpływem rekcji z substancją znajdującą się probówkach przeznaczonych do pobierania krwi ( z antykoagulantem o nazwie EDTA). Agregaty powstające po pobraniu krwi do probówki złożone są z kilku do nawet kilkuset płytek. Kompleksy takie nie są zliczane przez analizator hematologiczny co skutkuje otrzymaniem fałszywie zaniżonego wyniku liczby płytek. Rozpoznanie małopłytkowości rzekomej jest proste: w próbce krwi pobranej na EDTA liczba płytek jest niska (może nawet wynosić zero), po pobraniu krwi na cytrynian lub heparynę liczba płytek jest prawidłowa, natomiast w rozmazie krwi obwodowej pod mikroskopem widać agregaty płytkowe (konglomeraty zlepionych ze sobą płytek). Pacjenci z obniżoną liczbą płytek krwi zawsze powinni zgłaszać ten fakt przy rejestracji lub osobie pobierającej materiał do badania. W takim wypadku wykonuje się odczyt morfologii w 37 stopniach oraz ocenę liczby płytek we krwi pobranej na cytrynian.
RBC (liczba czerwonych krwinek)
Krwinki czerwone czyli erytrocyty, dzięki zawartej w nich hemoglobinie są odpowiedzialne za transport tlenu w organizmie, dlatego wzrost ich produkcji jest stymulowany niedotlenieniem organizmu. Zwiększone wartości erytrocytów określa się mianem nadkrwistości (inne synonimy to czerwienica, erytrocytoza i poliglobulia), zmniejszone są objawem niedokrwistości czyli anemii (spowodowanej np. niedoborem żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego). W przypadku anemii istotniejszym parametrem niż liczba erytrocytów jest stężenie hemoglobiny, które określa głębokość anemii.
HGB (hemoglobina)
Tak samo jak liczba krwinek czerwonych również ten parametr zależy od wielu czynników takich jak płeć, wysokość nad poziom morza czy tryb życia (np. wyższa u sportowców dyscyplin wytrzymałościowych jak kolarze czy wioślarze). Często dla właściwej oceny ważne jest porównanie wartości stężenia hemoglobiny z wartościami z badań poprzednich.
HCT (hematocrit)
Hematokryt czyli stosunek objętości krwinek (części stałej krwi) do osocza (części płynnej krwi).Hematokryt jest ważnym parametrem od którego zależy lepkość krwi. Stany prowadzące do zwiększenia liczby krwinek czerwonych prowadzą do wzrostu hematokrytu, obniżenie liczby krwinek czerwonych daje skutek odwrotny czyli jego spadek. Poza tym jego wartość zależy w dużym stopniu od stopnia nawodnienia organizmu. Nawadnianie czy to drogą doustną czy za pomocą infuzji płynów dożylnych zmniejsza hematokryt, odwodnienie zaś (biegunki, wymioty, brak podaży płynów) prowadzi do jego wzrostu.
MCV (mean corpuscular volume)
Średnia objętość krwinki czerwonej. Wielkość krwinki daje nam istotną informację o przyczynach prowadzących do niedokrwistości (anemii).
MCH (mean corpuscular hemoglobin)
Średnia waga hemoglobiny w krwince. Parametr ten pozwala nam odpowiedzieć na pytanie, czy erytrocyty posiadają normalną, zbyt małą lub zbyt dużą ilość hemoglobiny.
MCHC (mean corpuscular hemoglobin concentration)
Średnie stężenie hemoglobiny w krwince. Stosunek zawartości hemoglobiny w krwinkach do objętości, którą one zajmują.
RDW (red cell distribution width)
Tak zwana miara zróżnicowania wielkości erytrocytów. Prawidłowy RDW oznacza względną homogenność komórek (to znaczy ich podobną wielkość). RDW powyżej 15% świadczy o ich heterogenności (anizocytozie), czyli inaczej mówiąc informuje o dużej rozpiętości wielkości krwinek czerwonych.
Przygotowanie do badania: Pacjent musi być na czczo. Na badanie należy się zgłosić między 7:00 a 10:00 rano
Czas oczekiwania na wynik: 1 dzień roboczy
« Wróć do listy terminów
